Η χάθα γιόγκα είναι ένας πρόδρομος για τη ράτζα γιόγκα. Οι πρακτικές της χάθα γιόγκα σας οδηγούν στη ράτζα γιόγκα και οι πρακτικές της ράτζα γιόγκα σας οδηγούν σε άλλες ανώτερες γιόγκα.

Κάθε γιόγκα είναι ένα βήμα∙ καμία γιόγκα δεν είναι ο τελικός προορισμός. Είναι βήματα που σας πηγαίνουν από το ένα επίπεδο στο άλλο.

Η χάθα γιόγκα είναι το σημείο εκκίνησης∙ είναι σαν την πρώτη τάξη που μαθαίνετε το ΑΒΓΔ. Η χάθα γιόγκα δεν είναι άσανα. Δεν ξεκινά καν με την άσανα∙ η χάθα γιόγκα ξεκινά με μια ομάδα πρακτικών που ονομάζονται σατκάρμα.

Το δεύτερο στάδιο της χάθα γιόγκα αποτελείται από άσανα, το τρίτο στάδιο έχει πραναγιάμα, στο τέταρτο στάδιο είναι η πρακτική των μούντρας και των μπάντας και το πέμπτο στάδιο είναι η πρατυαχάρα. Η χάθα γιόγκα σταδιακά εξελίσσεται μέσα από αυτά τα στάδια.

Τα σατκάρμα, το ξεκίνημα της χάθα γιόγκα συμπεριλαμβάνουν τεχνικές που βοηθούν το σώμα να καθαρίσει από τις τοξίνες. Καθώς οι τοξίνες αποβάλλονται από το σώμα, υπάρχει ένα αίσθημα ελαφρότητας, ενέργειας και υγείας.

Οι γιόγκις αποδίδουν πολύ μεγάλη σημασία στη αποτοξίνωση του σώματος καθώς οδηγεί επίσης και στη παθητικότητα του νου. Μόλις το σώμα αποτοξινωθεί, ο νους γίνεται ήσυχος και σταθερός. Για το λόγο αυτό, οι καθαρισμοί είναι το πρώτο πράγμα στο οποίο εστιάζεται η χάθα γιόγκα.

Μόλις έχει επιτευχθεί ο καθαρισμός του σώματος, εισέρχεται η πρακτική των άσανα, στάσεις του φυσικού σώματος. Ο σκοπός των άσανα στη χάθα γιόγκα είναι να παρέχουν στίρατα, σταθερότητα. Η ίδια ιδέα μεταφέρεται μέσα από τις Γιόγκα Σούτρας του Πατάντζαλι, όπου περιγράφει ότι στη ράτζα γιόγκα η εστίαση στις άσανα θα πρέπει να είναι στο να παρέχουν σταθερότητα και άνεση∙ στιράμ σουκάμ ασανάμ.

Η χάθα γιόγκα επίσης λέει ότι μέσα από την πρακτική των άσανα θα αποκτήσετε στίρατα. Η χάθα γιόγκα δεν μιλά για σουκάμ, άνεση∙ μιλά μόνο για στίρατα.  Ο σκοπός είναι να σας επιτραπεί να περάσετε σε υψηλότερα επίπεδα διαλογισμού.

Επομένως η χάθα γιόγκα γίνεται το πρώτο βήμα πριν τη ράτζα γιόγκα  και η ράτζα γιόγκα γίνεται το πρώτο βήμα πριν τις άλλες ανώτερες γιόγκα.

Η μεγαλύτερη εσφαλμένη αντίληψη που επικρατεί στην κοινωνία είναι ότι οι άσανα είναι γιόγκα ή χάθα γιόγκα. Οι άσανα είναι μόνο ένα μέρος της χάθα γιόγκα, όπου οι στάσεις του σώματος εστιάζονται στον να επιτευχθεί η σταθερότητα.

Η πραναγιάμα, οι μούντρας και οι μπάντας είναι όλα δομικά στοιχεία της πράνα, η πρατυαχάρα είναι ένα δομικό στοιχείο του διαλογισμού και τα σατκάρμα είναι ένα δομικό στοιχείο καθαρισμού.

Από τα πέντε συστατικά της χάθα γιόγκα μόνο ένα αφορά τις στάσεις. Τα υπόλοιπα σχετίζονται με τις λεπτοφυείς εμπειρίες της ενέργειας και με το να μαθαίνει κάποιος να σταματά τις διακυμάνσεις του νου και να περνά στον διαλογισμό.

Ganga Darshan Vishwa Yogapeeth, 7 Απριλίου 2018

Από το βιβλίο “Hatha Yoga Yatra 2, Understanding Asana and Pranayama”, σελ. 3-4, Sw. Niranjanananda Saraswati