Υπάρχουν πέντε βρίττις στο τσίτα, όπως ορίζονται από τον Πατάντζαλι. Το πρώτο είναι η πραμάνα, η γνώση, και η γνώση εξαρτάται πάντα από τη μνήμη. Αν δεν υπάρχει μνήμη, δεν υπάρχει γνώση. Ωστόσο, αυτή η γνώση δεν συμβαίνει αυτή τη στιγμή μέσω των αισθήσεων, του νου ή της λογικής σας. Δεν είναι η παρούσα γνώση, αλλά το παρελθόν. Πραμάνα δηλαδή.

Ένα παιδί που έχει βάλει το χέρι του στη φωτιά θα έχει αυτή τη μνήμη ακόμη και είκοσι χρόνια αργότερα όταν βλέπει φωτιά: «Στην παιδική μου ηλικία έκαψα το χέρι μου.» Αυτό είναι η πραμάνα. Τώρα, αν ως παιδί επρόκειτο να βάλεις το χέρι σου στη φωτιά και ο αδερφός σου το πήρε, δεν θα έχεις καμία ανάμνηση του χεριού σου να καίγεται στη φωτιά, ίσως μια αόριστη ανάμνηση της θερμότητας, αλλά καμία ανάμνηση του πραγματικού καψίματος.

Αυτό γίνεται βιπαρυάγια, όταν δεν έχεις την επίγνωση του τελικού αποτελέσματος και παραμένεις στην περιφέρεια της εμπειρίας. Όταν δεν έχεις καμία σχέση ή εμπειρία του τελικού αποτελέσματος τότε γίνεται βιπαρυάγια: «Δεν είμαι σίγουρος.»

Το τρίτο βρίττι είναι το βικάλπα. Θυμάσαι κάτι από το παρελθόν και λες: «Θα μπορούσα να το είχα χειριστεί καλύτερα». Βλέπεις την επιλογή που είχες μπροστά σου και αρχίζεις να τα βάζεις με τον εαυτό σου, «Γιατί δεν το έκανα αυτό;» Αυτό είναι το βικάλπα.

Νίντρα είναι το τέταρτο βρίττι. Το σταμάτημα της ροής των πληροφοριών που έρχονται στο συνειδητό νου. Υπάρχει μια στιγμή που απλώς μπλοκάρεις τη ροή, γιατί πρέπει να απομακρυνθείς από τη δραστηριότητα στο νου, από το άγχος και την αγωνία. Επομένως σταματάς, χαλαρώνεις και ξεκουράζεσαι, για να διατηρήσεις την ισορροπία.

Το πέμπτο βρίττι είναι το σμρίτι, που σημαίνει μνήμη. Ωστόσο, ως βρίττι η αναφορά δεν είναι στη μακροπρόθεσμη μνήμη, καθώς η μακροπρόθεσμη μνήμη έχει γίνει μέρος των εντυπώσεων σας. Οι βραχυπρόθεσμες αναμνήσεις είναι σμρίτι: «Τι είχα για πρωινό χθες;»

Δεν θυμάστε τι πρωινό ή μεσημεριανό είχατε πριν από μια εβδομάδα, αλλά θυμάστε τι είχατε σήμερα ή χθες. Αυτές τα βραχυπρόθεσμα σμρίτις πρέπει να αναβιωθούν προκειμένου να εισέλθετε στην πρατυαχάρα. Έτσι, το σμρίτι ως βρίττι και ως εντυπώσεις που περιέχονται στο τσίτα είναι δύο διαφορετικά πράγματα.

Οι εντυπώσεις του τσίτα μεταφέρονται, το σμρίτι είναι της στιγμής. Οι λανθάνουσες εντυπώσεις στη συνείδηση ​​του τσίτα δεν ονομάζονται σμρίτις. Ονομάζονται πράτυαγια, που σημαίνει σπόρος πληροφοριών. Έχετε εκατοντάδες πράτυαγια στο νου σας ή εκατοντάδες σπόρους πληροφοριών. Είναι σαν τα μπάιτς στον υπολογιστή.

Τα πράτυαγιας είναι τα κίλομπάιτ και τα μέγαμπάιτ στον νοητικό υπολογιστή σας. Γεμίζουν τον σκληρό σας δίσκο και κάθε εβδομάδα πρέπει να αφιερώνετε χρόνο για να τον καθαρίσετε. Όσο λιγότερα πράτυαγιας έχετε, τόσο πιο εύκολη είναι η πρόσβαση στα αρχεία και τα έγγραφά σας.

Οι εντυπώσεις στο τσίττα είναι πράτυαγια, ενώ οι εντυπώσεις στα μάνας και στο μπούντι είναι σμρίτι. Αυτή είναι η διαφορά.

Ganga Darshan Vishwa Yogapeeth, 14 Οκτωβρίου 2016

Από το βιβλίο “Progressive Yoga Vidya Training, Satsangs 2016”, σελ. 55-56, Sw. Niranjanananda Saraswati