Το πρώτο βήμα είναι να καλλιεργήσει κανείς την επίγνωση του τι ακριβώς κάνει. Χρειάζεται ο καθένας να εντοπίσει τις αδυναμίες του, προτού ξεκινήσει να εργάζεται πάνω σε αυτές. Χρειάζεται να μάθουμε τι είναι εκείνο που πυροδοτεί την αρνητικότητα μέσα μας και τι διαταράσσει την ισορροπία μας. Χρειάζεται να ανακαλύψουμε τις βασικές μας ανάγκες, τι λείπει σε μια κατάσταση και ποιες ενέργειες πρέπει να γίνουν προκειμένου να κάνουμε τη ζωή μας πιο αρμονική. Μπορεί σε μερικές περιπτώσεις να χρειάζεται να αλλάξουμε περιβάλλον έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια εσωτερική και εξωτερική μεταβολή. Τέλος πρέπει ο καθένας, χωρίς εγωιστικά κίνητρα, να ανακαλύψει τι μπορεί να προσφέρει. Όλοι προσπαθούν να καλλιεργήσουν θετικές ποιότητες με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, συνειδητά ή ασυνείδητα. Οι άνθρωποι προσπαθούν να καταλάβουν τον ρόλο τους σε αυτόν τον κόσμο. Ποιες είναι οι αξίες που υποτίθεται ότι πρέπει να ακολουθήσουν, σύμφωνα με τις διάφορες γραφές; Πώς μπορούν να τις εφαρμόσουν χωρίς να γίνονται άκαμπτοι και απόλυτοι;

Όλες οι περιγραφές της συνειδητότητας κλείνουν στο ότι η αυτολύπηση και παρόμοιες τάσεις, οι οποίες απορρέουν από αδυναμία, δεν πρέπει να αποτελούν μέρος της συνειδητότητας. Επομένως, χρειάζεται κάποιος να καταβάλλει προσπάθεια για να κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η ύλη ή το χονδροειδές σώμα και τον τρόπο που λειτουργεί η συνειδητότητα. Οι θετικές ποιότητες και αξίες μπορούν να καλλιεργηθούν μέσω της προσπάθειας της κατανόησης του τι είναι συνειδητότητα. Αυτή η μέθοδος περιλαμβάνει την αναγνώριση του τι πηγάζει από μέσα μας και εάν αυτό είναι χρήσιμο για την ανάπτυξή μας ή όχι. Στη γιόγκα διατυπώνεται ξεκάθαρα ποιες θετικές ποιότητες πρέπει να ενεργοποιηθούν. Είναι προτιμότερο από το να κυνηγά κανείς μια φαντασίωση, πρώτα να αναγνωρίσει τις διαφορετικές ποιότητες που σχετίζονται με τη φύση του, τη συμπεριφορά και τη στάση του. Υπάρχουν συγκεκριμένες πτυχές της προσωπικής φύσης του καθενός που δεν μπορούν να αλλάξουν σε μια νύχτα. Όταν οι άνθρωποι προσπαθούν να αλλάξουν τον εαυτό τους χωρίς να γνωρίζουν την προσωπικότητά τους, βιώνουν μια κρίση προσωπικότητας. Με το να επιβάλλουμε μια ιδέα ή πειθαρχία στη συμπεριφορά, τη δράση και τον τρόπο σκέψης μας, η οποία μπορεί κάλλιστα να μην μας ταιριάζει αλλά να μοιάζει θελκτική, δεν πρόκειται να αποκτήσουμε μια θετική ποιότητα ή αξία. Η γιόγκα εφαρμόζει την εξής φόρμουλα: πρώτα αναγνώριση του εαυτού, και μετά μετασχηματισμός του εαυτού.

Από το βιβλίο “On the Wings of The Swan, Vol 5”, σελ. 103-104, Sw. Niranjanananda Saraswati